Dr. Antonia Soriente |
Dr. Antonia Soriente dari Jabatan Bahasa Indonesia dan Jabatan Kesusasteraan Asia Afrika dan Laut Mediterranean, University Naples ‘L’orientale’, Pizza San Domenico Maggiore Napoli, Italy, mendokumen 10 jenis genre sastera bahasa Kenyah dan
Penan/Punan setelah tinggal bersama masyarakat itu dan seterusnya mengamalkan bahasa lisan itu.
Dalam syarahan sarjananya di Institut Alam dan
Tamadun Melayu (ATMA) yang bertajuk "Dokumentasi
Tradisi Lisan dalam Komuniti Kenyah dan Punan Borneo", beliau berjaya menyenaraikan genre sastera bahasa Kenyah dan Penan/Punan yang terdiri
dari puisi, epik, cerita rakyat, cerita sejarah, teka-teki dan cerita rekaan.
Antara lain beliau menjelaskan bahawa penyimpanan rekod dan corak penggunaan bahasa
Kenyah dan Penan/Punan Borneo adalah media penting untuk mengekalkan tradisi lisan
dan memelihara warisan mereka. Dokumentasi bahasa telah muncul sebagai
satu bidang siasatan linguistik dan amalan. Ia bersangkutan dengan menyediakan
rekod serba guna amalan linguistik yang ditemui dalam sesebuah komuniti
pertuturan.
Pengetahuan dan proses terperinci untuk
memasukkannya ke dalam arkib adalah satu yang asas dan penting bagi penyelenggaraan
bahasa. Beliau menghadapi pelbagai kesukaran untuk
mendokumentasikan bahasa itu kerana mereka tidak mempunyai huruf atau tulisan.
Dr Antonia berpindah ke Borneo dan berada
dalam kalangan kaum Kenyah dan Penan untuk mendengar dan merekodkan bahasa mereka. Kaedah yang digunakannya ialah melawat dari
kampung ke kampung mendengar cerita rakyat mereka, lagu kanak-kanak tradisional
dan permainan kanak-kanak untuk direkodkan. Adakalanya apabila mereka tidak
tahu, mereka akan mencadangkannya menemui warga emas di kampung yang masih tahu cerita-cerita lama untuk direkodkan.
Cerita-cerita itu semuanya diturunkan dari
tahun ke tahun secara turun temurun kepada beberapa generasi secara lisan dan ingatan. Beliau
kagum bahawa bahasa yang tidak mempunyai huruf dan tulisan masih boleh
dikekalkan sehingga ke hari ini.
Dalam usaha untuk mendokumentasikan
bahasa mereka, Dr. Antonia perlu memahami bagaimana mereka tinggal dan mengamalkan
bahasa mereka. Memahami sejarah mereka adalah bahagian penting bagi menjayakan penelitian beliau.
Beliau menggalakkan kajian dan penelitian bahasa dan dialek dijalankan pada masa depan, antaranya ialah mengenai Penan Banuli, Punan Tubu dan
pelbagai bahasa Kenyah lain.
Sumber yang disesuaikan daripada: http://www.ukm.my/news/index.php/ms/berita-penyelidikan/1354-ukms-visiting-scholar-documents-oral-traditions-of-kenyahpenans-of-sarawak.html
Tiada ulasan:
Catat Ulasan